องค์การที่มีความยั่งยืน เกิดจากส่วนผสมของการเป็นองค์การที่มุ่งเน้นการสร้างนวัตกรรมและองค์การที่มีประสิทธิภาพสูงอย่างต่อเนื่อง
ปัจจุบัน องค์การต่างๆ ได้มีการกำหนดวิสัยทัศน์ที่เกี่ยวข้องกับความยั่งยืน เช่น องค์การแห่งการเรียนรู้ องค์การแห่งความสุข องค์การนวัตกรรม องค์การสมรรถนะสูง องค์การแห่งความยั่งยืน องค์การแห่งยุคดิจิทัล ซึ่งปัจจัยความสำเร็จที่สำคัญที่ทำให้สามารถบรรลุวิสัยทัศน์/เป้าหมายที่กำหนดได้นั้นคือ ควรสามารถนำเป้าหมายที่กำหนดไปสู่การปฏิบัติได้ทั่วทั้งองค์การอย่างเป็นรูปธรรม
จากงานวิจัยของเรื่อง Alignment for Achieving a Sustainable Organization มุ่งเน้นการค้นหาความสอดคล้อง (Alignment) ภายใต้กรอบแนวคิด Organization Development (OD) หมายถึง การพัฒนาความสามารถขององค์การเพื่อตอบสนองการเปลี่ยนแปลงต่างๆ ขององค์การด้วยวิธีการที่หลากหลาย ทั้งในระดับองค์การ หน่วยงาน และระดับบุคคล ซึ่งระบบบริหารทรัพยาบุคคล (Human Resource) จะต้องมีความสอดคล้องและตอบโจทย์เป้าหมายองค์การที่มีวิสัยทัศน์ (Vision) พันธกิจ (Mission) ค่านิยมหลัก (Core Value) กลยุทธ์ (Strategy) และบูรณาการกับระบบบริหารทรัพยากรบุคคลอื่นๆ ได้อย่างมีประสิทธิผล โดยผ่านกระบวนการวินิจฉัยเพื่อค้นหาปัจจัยและโอกาสในการพัฒนา การกำหนดแผนปฏิบัติการ การบริหารแผนเพื่อนำสู่การเปลี่ยนแปลง การติดตามประเมินผลการพัฒนาองค์การ รวมทั้งการสร้างความยั่งยืน โดยผลของงานวิจัยระบุว่า องค์การที่มีความยั่งยืน (Sustainable Organization) เกิดการการผสมผสานของนวัตกรรม ที่มีความใหม่ มีคุณค่าต่อผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย (Stakeholder) ทำให้มีสมรรถนะสูง (High Performance) ทั้งในด้านการเพิ่มผลลัพธ์ที่ดีและลดกระบวนการทำงานที่ไม่สร้างคุณค่า ซึ่งการไปสู่ความยั่งยืนจะต้องมีการพัฒนาสมดุลระหว่างเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม และถ่ายทอดไปยังบุคลากรในองค์การ โดยการพิจารณาความสอดคล้องการพัฒนาองค์การผ่านเครื่องมือการวินิจฉัยองค์การ (9-cells: Internal Alignment) ใน 2 มุมมอง ได้แก่ ความสอดคล้องตามหลักการคิดเชิงระบบ (System Thinking) (การบริหารจัดการ การออกแบบ เป้าหมาย) และความสอดคล้องตามโครงสร้างการบริหารองค์กร 3 ระดับ (องค์การ หน่วยงานทีม บุคคล) มีหัวข้อการวินิจฉัยและประเด็นการทบทวนตามภาพ
Cell 5 – Organization Management
-Performance Management -Leadership & Culture -Budget & Resource Allocation สอดคล้องกับเป้าหมายองค์การ (Cell 1) ประเด็นการทบทวน -องค์การมีระบบการติดตามตัวชี้วัดความสำเร็จในระดับองค์การ (Corporate KPIs) -องค์การมีการจัดทำข้อมูลเพื่อช่วยในการตัดสินใจเรื่องการบริหารผลงาน -องค์การมีการติดตามข้อมูลสำคัญ สอดคล้องกับกลยุทธ์องค์การ |
Cell 4 – Organization Design
-Organization Structure -Organization Collaboration -Communication Platform สอดคล้องกับเป้าหมายองค์การ (Cell 1) ประเด็นการทบทวน -โครงสร้างองค์การควรเป็นลักษณะเครือข่ายกับองค์การภายนอกใน/ต่างประเทศ |
Cell 1 – Organization Goal
– Organization’s Vision/Goals – Organization’s Missions – Organization’s Strategies ประเด็นการทบทวน -องค์การมีวิสัยทัศน์ที่กระชับ ชัดเจน สื่อสารให้บุคลากรทุกคนในองค์การเข้าใจได้หรือไม่ รวมทั้งมีตัวชี้วัดที่บ่งบอกความสำเร็จ -องค์การมีเป้าหมายความสำเร็จที่สร้างสมดุลทั้งเรื่องเศรษฐกิจ สังคม และสิ่งแวดล้อม -องค์การมีกลยุทธ์ที่มุ่งเน้นการทำนวัตกรรมและผลักดันให้เป็นประเด็นสำคัญที่บุคลากรในองค์การต้องคำนึงถึง |
Cell 7 – Process Management
-Performance Monitoring -Project Management -Budget & Resource Allocation สอดคล้องกับเป้าหมายของกระบวนการ (Cell 2) ประเด็นการทบทวน -หน่วยงาน/ทีมมีการบริหารจัดการเพื่อส่งเสริมความยั่งยืน (Green Operation Management) -หน่วยงาน/ทีมมีการบริหารจัดการของเสียอย่างมีประสิทธิภาพ -หน่วยงาน/ทีมมีการนำ Technology หรือ AI มาใช้ในการบริหารงาน |
Cell 6 – Process Design
-Work Process Design -Workflow -Work Standard สอดคล้องกับเป้าหมายของกระบวนการ (Cell 2) ประเด็นการทบทวน -หน่วยงาน/ทีมมีการทบทวนกระบวนการทำงานเพื่อมั่นใจว่าทำงานมุ่งตอบโจทย์ผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย/ลูกค้า -หน่วยงาน/ทีมออกแบบกระบวนการทำงานเพื่อเพิ่มประสิทธิภาพสูงสุด -หน่วยงาน/ทีมออกแบบเพื่อกำกับให้ผู้มีส่วนได้ส่วนเสียในห่วงโซ่อุปทานร่วมทำการบริหารเพื่อความยั่งยืน |
Cell 2 – Process Goals
-Process’s Objectives -Stakeholders’ expectation -Process Strategy สอดคล้องกับเป้าหมายองค์การ ประเด็นการทบทวน -หน่วยงาน/ทีมมีเป้าหมายการทำนวัตกรรมตลอดทั้งกระบวนการ -หน่วยงาน/ทีมมีเป้าหมายพัฒนางานโดยมุ่งเน้นผู้มีส่วนได้ส่วนเสีย/ลูกค้า/ผู้รับบริการ -หน่วยงาน/ทีมมีกลยุทธ์ในการทำงานให้มีประสิทธิภาพ เช่น ความคุ้มค่า |
Cell 9 – Individual Management
-Performance Review and Feedback -Supporting HR Systems -Budget & Resource Allocation สอดคล้องกับกับเป้าหมายของบุคลากร (Cell 3) ประเด็นการทบทวน -การบริหารงานทรัพยาบุคคลอยู่บนฐานของ Green HR -การบริหารเวลาการทำงาน Flexible Workplace เพื่อสร้างความผูกพันของบุคลากรต่อองค์การ (Employee Engagement) |
Cell 8 – Individual Design
-Work Manual -Work Environment Design -Competency Model สอดคล้องกับกับเป้าหมายของบุคลากร (Cell 3) ประเด็นการทบทวน -ผู้นำออกแบบให้เกิดการทำงานเพิ่มประสิทธิภาพ -บุคลากรได้รับโอกาสให้ทำงานเชิงนวัตกรรม มีการพัฒนางานอยู่เสมอ -บุคลากรได้รับการส่งเสริมให้มีสมรรถนะเพื่อการทำงานสอดคล้องกับเป้าหมายองค์การ |
Cell 3 – Individual Goal -Individual’s Performance Agreement -Individual’s Development Plan -Job Specification สอดคล้องกับเป้าหมายองค์การและเป้าหมายของกระบวนการ ประเด็นการทบทวน -บุคลากรรับทราบผลการปฏิบัติงานที่คาดหวัง (Performance Agreement) -บุคลากรรับทราบผลการประเมินการปฏิบัติงานเป็นระยะ (Ongoing Feedback) -บุคลากรได้รับการพัฒนาเพื่อให้เป็นผู้มีสมรรถนะสูง (High Performance) |
การวินิจฉัยองค์การ (9-cells) จึงเป็นเครื่องมือที่ใช้ในการวินิจฉัยองค์การในด้านความสอดคล้องทั้งระดับการบริหารงานและความสอดคล้องของเป้าหมาย การออกแบบ และการบริหารจัดการ เพื่อให้องค์การนำประเด็นจากการวินิจฉัยไปสู่การออกแบบระบบการบริหารจัดการ ขับเคลื่อนสู่การเป็นองค์การแห่งนวัตกรรม องค์การที่มีประสิทธิภาพสูง และเป็นองค์การที่พร้อมรับมือกับความเปลี่ยนแปลงต่างๆ อย่างยั่งยืน
ผู้ถอดบทเรียน นายสุทธิพงศ์ คงชุม
งานพัฒนาคุณภาพการบริการ โรงพยาบาลธรรมศาสตร์เฉลิมพระเกียรติ